فایل – بررسی رابطه بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی و گرایش دینی- قسمت ۱۷

اصل کثرت گرائی به معنای دیگرپذیری و احترام به کثرت فرهنگ ها، هم در داخل کشور ها و روابط بین قومی و هم ذر مناسبات بین کشور ها حائز اهمیت بسیار است. در این راستا حق برخورداری از فرهنگ خاص خود ، داشتن آموزش و پرورش به زبان و فرهنگ خود در حفظ و نگهداری گوشه ای از میراث بشری، حق ابراز ایمان و اجرای مراسم دینی خاص خود، حق استفاده از زبان خاص خود، حق شرکت در زندگی فرهنگی و … از جمله موارد قابل توجه می باشند.(سپهری،۱۳۸۵: ۶۷ فرهنگ و رسانه )
جمع بندی
این چارچوب نظری به ما کمک می‎کند تا پیش از ورود به بحث شبکه‌های اجتماعی که به لحاظ ماهیتی، ماهیتاً کاربردهایی بسیار فراتر از یک ارتباط ساده از طرق چت، ایمیل و وبلاگ فراهم می‎کنند، با کارکردهای جماعت‌ها و گروه‎های اینترنتی آشنا شویم. هرچند تحقیقات در حوزه‌ی ارتباطات با واسطه‌ی کامپیوتر به طور عمده بر مفهوم گمنامی متمرکز شده است ولی باید توجه داشت که پایه‌ی شکل‌گیری شبکه‎های اجتماعی مجازی در سیر تاریخی آن‌ها عمدتاً با هدف تداوم شبکه‎های اجتماعی واقعی و دوستی‎های واقعی بوده است؛ هرچند که در ادامه رشد این شبکه‎ها، ارتباط غریبه‎ها و بحث گمنامی نیز به شکلی جدی‎تر مطرح شد.
با این توصیف، شکل گیری و توسعه زندگی در اجتماعات شبکه‌ای اعم از برخط^[۷۵] و کنارخط^[۷۶] نسبت به گروه‌های سنتی تفاوت‌های آشکاری دارد که مهم‌ترین آنها عبارتند از:

1. زندگی در شبکه‌های اجتماعی کامپیوتری، توان اتصال با تعداد بزرگتری از گروه‌های اجتماعی را فراهم می‌آورد، در حالی‌که میزان گرفتار شدن در هر یک از این گروه‌ها را کاهش می‌دهد.
2. زندگی در شبکه‌های اجتماعی کامپیوتری، کنترل هریک از گروه‌های اجتماعی را کاهش می‌دهد، و در عین حال تعهد هر یک از گروه‌ها را نیز نسبت به تأمین یک وضعیت خوب شخصی پایین می‌آورد.
3. زندگی در شبکه‌های اجتماعی کامپیوتری ایجاب می‌کند که افراد به‌طور فعال شبکه‌های تکه تکه شده و پیوندهای تنک بافت را نگه‌دارند. در مقابل، در گروه‌ها، برای افراد راحت‌تر است که کنار بنشینند و بگذارند پویایی گروه و ساخت‌های فشرده‌ی متراکم بافت، کار را انجام دهند. به همین دلیل است که احتمال مقاومت شبکه‌های دوستی در مواقع سرریز شدن^[۷۷] بسیار کمتر از شبکه‌های خویشی است.
4. زندگی در شبکه‌های اجتماعی کامپیوتری، نسبت تعامل‌ها را از تعامل‌های مبتنی بر ویژگی‌های انتسابی افراد در بدو تولد- نظیر سن، جنسیت، نژاد و قومیت- به سمت تعاملات مبتنی بر ویژگی‌های اکتسابی در طول زندگی- نظیر سبک‌های زندگی، هنجارهای مشترک و علایق داوطلبانه- سوق می‌دهد.
5. زندگی در شبکه‌های اجتماعی کامپیوتری، می‌تواند پیوندهای متقاطع بین‌گروهی^[۷۸] را که گروه‌های اجتماعی را متصل و منسجم می‌سازد، بسط دهد. به جای اینکه چنین گروه‌هایی در جعبه‌های کوچک به‌شدت در هم تنیده، منزوی باشند.
6. زندگی در شبکه‌های اجتماعی کامپیوتری، می‌تواند گزینه‌ها را افزایش دهد؛ در حالی که عضویت‌های گروهی قابل لمس را که احساس تعلق ایجاد می‌کنند، کاهش می‌دهد.
7. و بالاخره این‌که، زندگی در شبکه‌های اجتماعی کامپیوتری، هویت و فشارهای تعلق به گروه‌ها را کاهش می‌دهد، در حالی که فرصت، امکان، جهانی‌شدن و عدم قطعیت را از طریق مشارکت در شبکه‌های اجتماعی، افزایش می‌دهد (دوران؛ ۱۳۸۴: ۸-۲۷).

در نتیجه، توانایی شبکه‌های کامپیوتری در اتصال مردم به یکدیگر، رای همسایگی بلا واسطه و گروه سازمانی، می‌تواند مبنایی برای همبستگی مکانیکی پیوند‌های بین گروهی را که دورکیم آرزویش را داشت و هرگز ندید، فراهم آورد (Hampton & Wellman 1999).
فصل سوم: روش تحقیق
۳-۱ روش انجام پژوهش
در پژوهش فوق از روش پیمایش^[۷۹] استفاده می‌شود . ویژگی بارز پیمایش عبارت اند از شیوه ی گردآوری داده ها و روش تحلیل آنها(دواس، ۱۳۸۲، ص ۱۳)
مشخصه ی پیمایش، مجموعه ساختمند و منظمی از داده هاست که دواس (۱۳۸۲) آن را ماتریس متغیر بر حسب داده‌های موردی می‌نامد.
تحقیق پیمایشی (survey) یا زمینه‌یابی از جمله مهم‌ترین روش‌های تحقیق در علوم‌اجتماعی به شمار می‌روند که از کاربردهای فراوانی در حوزه مطالعات اجتماعی برخوردار هستند.
پیمایش، روشی است برای بدست‌آوردن اطلاعاتی درباره دیدگاه‌ها، باورها، نظرات، رفتارها، انگیزه‌ها یا مشخصات گروهی از اعضای یک جامعه این روش آماری است که از راه انجام تحقیق و پژوهش علمی میسر می‌شود. همچنین پیمایش را می‌توان روشی علمی در تحقیقات اجتماعی قلمداد کرد که شامل، روش‌های منظم و استاندارد برای جمع‌آوری اطلاعات درباره افراد، خانواده‌ها یا مجموعه‌های بزرگ‌تری از گروه‌های مختلف جامعه است. در حقیقت پیمایش را می‌توان هم به ابزار استفاده برای جمع‌آوری داده‌ها و هم به فرایند‌های بکار گرفته شده هنگام بهره‌گیری از آن ابزار تلقی کرد.
پیمایش یک فرایند پژوهشی است که به منظور جمع‌آوری اطلاعات درباره این موضوعات که: مردم چه می‌دانند؟ چه فکر می‌کنند؟ چه کاری انجام می‌دهند؟ و… انجام می‌پذیرد.
پژوهش‌های پیمایشی می‌‌توانند در سه سطح انجام‌پذیرند که شامل توصیف، تبیین و کشف هستند.
پژوهش حاضر نیز در دو بخش مطالعاتی و عملیاتی صورت‌ گرفته‌است که بخش اول آن به روش اسنادی و کتابخانه‌ای و در بخش دوم نیز از روش پیمایشی بهره جسته‌است.
سطوح مورد استفاده در این پژوهش، تلفیقی از سطوح توصیفی و تبیینی است. ابتدا برای جمع‌آوری مطالب و مباحث مربوط به شبکه‌های اجتماعی و گرایش دینی از طریق روش اسنادی به بررسی منابع مربوطه پرداخته شده‌است و مطالب مربوط با هدف به کارگیری مناسب در امر تحقیق مورد توصیف، تبیین و تفسیر قرار گرفته‌اند. سپس در مرحله دوم از روش پیمایش استفاده شده‌است و از طریق ابزار پرسشنامه به جمع‌آوری اطلاعات در مورد جامعه مورد مطالعه اقدام نموده، سپس با استفاده از آمار استنباطی برای بررسی نوع رابطه و شدت ارتباط متغیرها با یکدیگر به آزمون فرضیات مطرح شده در طول تحقیق پرداخته شده است.
۳-۲ جامعه آماری
جامعه آماری این تحقیق ،دانشجویان دانشکده هنر های زیبا دانشگاه تهران می باشد.بنابرآمارارائه شده توسط اداره آموزش این دانشکده تعداد دانشجویان این دانشکده ۲۰۰۵ نفرمی باشد وپرسشنامه ها درمیان دانشجویان رشته های مختلف و در سه سطح تحصیلی لیسانس ، فوق لیسانس و دکترا توزیع شده است.
۳-۳ روش نمونه گیری
در این تحقیق از روش نمونه گیری تصادفی منظم^[۸۰] استفاده شده است . ارل ببی(۱۳۸۴) در مورد این روش و تفاوت آن با روش روش تصادفی ساده می‌نویسد:
برای نمونه گیری تصادفی ساده معمولا به فهرستی از عنصرها نیاز است وقتی که چنین فهرستی در دسترس باشد محققان معمولا به جای نمونه گیری تصادفی ساده از نمونه گیری منظم(systhematic sampling) استفاده می‌کننددر نمونه گیری منظم هر عنصر kام در کل فهرست به طور منظم انتخاب می‌شود تا در نمونه گنجانده شود برای اطمینان از اینکه هنگام استفاده از این روش دچار سوگیری نشوید باید عنصر نخست را به صورت تصادفی انتخاب کنید. (ص۴۴۵)
دلاور( ۱۳۷۷ ) با یک مثال ،این روش را این گونه شرح می دهد:
از این روش زمانی استفاده می شود که تمامی اعضای جامعه تعریف شده قبلا به صورت تصادفی فهرست شده باشند.فرض می کنیم ۱۰۰ نفر دانشجو را از جامعه ای ۱۰۰۰ نفری که قبلا انتخاب شده اند می خواهیم انتخاب کنیم برای این کار تعداد اعضای جامعه را بر نمونه تقسیم می کنیم .که عدد ۱۰ بدست می آید سپس به صورت تصادفی شماره ای که کوچکتر از عدد بدست امده باشد )در اینجا عدد ۱۰) را انتخاب می کنیم مثلا شماره۸٫ بنابراین شماره ی ۸ به عنوان نقطه ی شروع انتخاب نمونه می باشد. سپس با اضافه کردن فاصله ده تایی به شماره های بعدی سایر نمونه ها به ترتیب افرادی که در فهرست جامعه آماری هستند (شماره های ۸،۱۸،۲۸و….) را انتخاب می کنیم که کل نمونه ها انتخاب می شوند.
۳-۴ حجم نمونه
در این تحقیق، حجم نمونه از طریق فرمول کوکران محاسبه شده است. جامعه آماری این تحقیق همان طور که قبلا اشاره شد ۱۰۰۵نفر است طبق فرمول نتیجه بدست آمده بیش از ۳۰۰نفراست که برای اطمینان بیشتر وکاهش خطای نمونه گیری حجم نمونه ۳۲۰ نفر در نظر گرفته شد.:
 
درفرمول کوکران:
n= نشان دهنده حجم نمونه
N=حجم جمعیت آماری